KRAJEŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY

Krajeński Park Krajobrazowy (KPK) utworzono na mocy Rozporządzenia  Nr 24/98 Wojewody Bydgoskiego z dnia 17 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia parku krajobrazowego pod nazwą Krajeński Park Krajobrazowy. Aktualnie obowiązującym aktem prawnym dotyczącym KPK jest uchwała Nr X/229/15 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 sierpnia 2015 r. w sprawie Krajeńskiego Parku Krajobrazowego oraz uchwała Nr XLII/717/18 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 19 marca 2018 r. zmieniająca uchwałę w sprawie Krajeńskiego Parku Krajobrazowego. 

Szczególnym celem ochrony Parku jest ochrona centralnej części regionu Pojezierza Krajeńskiego ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania i popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju.

Park leży w centralnej części Pojezierza Krajeńskiego, swoimi granicami obejmuje tereny następujących gmin: Więcbork, Sępólno Krajeńskie, Kamień Krajeński, Mrocza, Sośno i Kęsowo. W sumie zajmuje powierzchnię 74 985,60 ha. W jego zasięgu znajdują się lasy administrowane przez następujące nadleśnictwa: Lutówko, Zamrzenica i Runowo.

Występują tu liczne, dobrze zachowane formy morfologiczne związane z glacjalnym cyklem rzeźbotwórczym, takie jak: ozy (największe nagromadzenie w województwie), drumliny, kemy, wzgórza morenowe i rynny jeziorne. Rzeźba terenu KPK jest bardzo zróżnicowana. Wzgórza morenowe osiągają znaczne wysokości (np. w okolicy Więcborka, Jastrzębca). W Parku znajduje się najwyżej położony punkt województwa kujawsko-pomorskiego - Czarna Góra o wysokości 189 m n.p.m.

W zasięgu parku znajdują się lasy administrowane przez nadleśnictwa: Lutówko, Zamrzenica i Runowo.

Charakterystyczną cechą obszaru jest jego położenie na głównym wododziale l rzędu Wisły - Odry. Park ma bogatą sieć hydrograficzną. Bierze stąd początek 9 rzek, a 59 zbiorników wodnych układa się w ciągi rynnowe jezior sypniewskich, więcborskich i sępoleńskich.

Główną rzeką Parku jest Orla, która bierze początek z rozległego torfowiska Messy. Jest to jeden z pięciu w województwie zespołów przyrodniczo-krajobrazowych. W dalszym biegu Orli leży kolejne duże torfowisko, tzw. Łąki Mazurskie. Wiele dawnych bagien osuszono i zamieniono w łąki. Jednakże z uwagi na coraz częstsze porzucanie uprawy na tych terenach rozpoczyna się sukcesja wtórna i dochodzi do wtórnego zabagnienia, a w konsekwencji - do powstawania lasów olsowych.

Lesistość obszaru wynosi około 30%. Wzgórza morenowe porastają lasy grądowe. Względnie zasobne siedliska tworzą dogodne warunki do wzrostu dębów, graba, buka; domieszkę stanowi lipa drobnolistna i klony (zespół buczyny pomorskiej). W obniżeniach częste są łęgi jesionowo-wiązowe.

Ogromne bogactwo siedlisk i zróżnicowany krajobraz to doskonałe środowisko życia wielu gatunków zwierząt.

Za pomniki przyrody na terenie Parku uznano około 1000 obiektów, a za użytki ekologiczne - około 80 obiektów. Liczne są tu jeziora, oczka śródpolne i cierniste zarośla. Pełnią one niezwykle ważną funkcję w zachowaniu równowagi ekosystemów rolniczych, przyczyniając się do wzrostu ilości i jakości plonów.

Specjalnej uwagi wymaga roślinność torfowisk. Doskonałe warunki życiowe znalazły tu rosiczka, borówka bagienna, modrzewnica zwyczajna, bagno zwyczajne, turzyca bagienna i żurawina błotna. Odrębną i ciekawą grupą roślin są porosty. Na Wysoczyźnie Krajeńskiej jest ich wiele, lecz są słabo poznane.

Ogromne bogactwo siedlisk i zróżnicowany krajobraz to doskonałe środowisko życia wielu gatunków zwierząt. Spośród ssaków żyje tu m.in. bóbr europejski, wydra, sarna, jeleń i dzik. Z ptaków spotykamy bociana czarnego, bielika i żurawia, którego liczebność w ostatnich latach zaczęła znowu rosnąć.

Więcej o Krajeńskim Parku Krajobrazowym.